Nóż drigug - dynamiczna mądrość

Zakrzywiony nóż tyb. drigug skt. kartrika jest znanym przedmiotem rytualnym trzymanym w prawej(zazwyczaj) dłoni wielu groźnych i półgórnych aspektów buddhy. Jego symbolika nawiązuje do przecinania, przenikania, czyli wglądu. Jest dynamicznym i pełnym mocy symbolem pierwotnej mądrości, która ma moc przedarcia się przez najsilniejsze splamienia umysłu. Ukazuje wolność od wszelkich splamień i zaciemnień. Aby podkreślić pewną szczególną właściwość niektóre aspekty Buddhy wznoszą ku niebu drigug. Inne trzymają drigug skierowany ku ziemi, albo trzymają go przy ośrodku serca…  

Zakrzywiony nóż drigug skt. kartrika, jest wzorowany na indyjskim rzeźniczym nożu, używanym do wyprawiania skór zwierzęcych. Ostry hak służył do bardziej delikatnych czynności wyprawiania skóry itp.

W ikonografii tantrycznej występują dwa rodzaje driguga:

1. Nóż w kształcie półksiężyca. Podobny tasak w kształcie półksiężyca jest stosowany w orientalnej kuchni do siekania np. mięsa, warzyw itp.

2.   Zakrzywiony nóż zakończony hakiem, tzw. nóż dakiń.

Istnieją dwa sposoby interpretowania znaczenia dwóch rodzajów driguga: 

1.  Zakrzywiony nóż z hakiem jest symbolem żeńskich aspektów buddhy tzw. nóż dakiń. 

zakrzywiony nóż z hakiem tzw. nóż dakiń

Nóż w kształcie półksiężyca jest symbolem męskich aspektów buddhy np. Mahakala Bernagcien.

zakrzywiony nóż w kształcie półksiężyca

2.  Aspekty buddhy związane z praktyką matczynych tantr posiadają zakrzywiony nóż z hakiem. Nóż w kształcie półksiężyca jest symbolem aspektów buddhy związanych z ojcowskim tantrami.

W obu przypadkach jego esowate ostrze wykonane z jest z meteorytowego żelaza, które wychodzi z ust makary. Uchwyt utworzony jest z pięcioramiennej półwadżry.

Drigug składa się z trzech elementów:

1.  Zakrzywione ostrze z hakiem zrobione z meteorytowego żelaza. Dlatego na thangkach przedstawiane jest w kolorze niebieskim. Ostrze symbolizuje przenikliwy wgląd. Ostra krawędź ostrza, które przecina wszystko na dwie części symbolizuje przecięcie się przez dwa rodzaje zasłon lub zaciemnień umysłu  skt. awarana;. tyb. sgrib ba:

•  Grubsze emocjonalne zaciemnienia umysłu skt. klesiawarana;. tyb. ngon mongs sgrib pa, pycha, gniew, zazdrość, pożądanie, głupota.

•    Subtelne zaciemnienia niewiedzy skt. dźnejawarana;. tyb. szes bja'i sgrib pa.

Oczyszczenie tych dwóch zaciemnień jest równoznaczne z osiągnięciem stanu Buddhy.

2. Mityczny potwór tyb. ciusin skt. makara – wodny demon, z jego ust wychodzi ostrze driguga. Ciusin symbolizuje wielką moc, z którą nic nie może się równać.     

3. Rękojeść w formie półwadżry, utworzonej przez cztery szprychy złączone u końca biegnące wokół szprychy centralnej, która jest symbolem niezniszczalności.