Wadżra taniec, dynamiczna gra formy i pustości

Wielu z nas widziało na żywo lub na filmie niezwykle porywające rytualne tańce w wykonaniu lamów. Aby przybliżyć ich sens i znaczenie podzielę się kilkoma ogólnymi informacjami na ten temat. W tradycji Wadżrajany tzw. „tańce lamów” stanowią jedną z form tantrycznej medytacji, w której zaangażowane są wszystkie aspekty naszej osobowości.

Jest wiele rodzajów tańców  powiązanych z różnymi cyklami nauk Wadżrajany np. z

praktyką Czod, z czteroramiennym Mahakalą, czy słynny taniec związany z praktyką Ośmiu Aspektów Guru Padmasambhawy, niezwykle ważny dla tradycji Karma Kagju. Rytualny taniec może stanowić część naszej codziennej praktyki, ale najczęściej (w rozbudowanej formie) pojawia się podczas szczególnych aktywności dharmy np. świąt, intensywnej rozbudowanej praktyki medytacji tyb. drubpa itp.

 Znaczenie wadżra tańca 

Wadżra taniec ma bardzo długą historię i głębokie znaczenie, w niczym też nie przypomina żadnego z tańców, które się zazwyczaj wykonuje. Ogólnie rzecz biorąc, w Wadżrajanie istnieje zewnętrzna i wewnętrzna joga. Tańce należą do jogi zewnętrznej. Jego istotą, czy też naturą jest rozpoznanie natury zjawisk – jedności przejawiania się i pustości. Ciało, mowa i umysł tańczącego przestają być zwyczajne, tańczący wyobraża siebie w formie jidama, a jego taniec staje się środkiem, za pomocą którego naturę zjawisk ukazuje on innym ludziom.

Cel wykonywania wadżra tańca 

Są dwa rodzaje pożytków, jakie płyną z praktyki wadżra tańców: doczesne i ostateczne. Doczesne biorą się stąd, że jogin, który wykonuje wadżra taniec, utrzymując dumę bóstwa, porusza się tak jak dany aspekt buddy, dzięki temu oczyszcza kanały, wiatry i thigle, oczyszcza choroby, brak równowagi elementów, wiatrów, wszelkie szkodliwe czyny itp. Nie koniec na tym. 

Taniec w wykonaniu pełnego mocy jogina, który w doskonały sposób utrzymuje dumę bóstwa, jest w stanie bezpośrednio wpłynąć na ciało, mowę i umysł przyglądających się jego tańcowi istot. Wszystkie one posiadają naturę buddy, przesłaniają ją jednak splamienia. Dzięki „samadhi trzech wadżr” – ciała, mowy i umysłu – jidam oczyszcza umysł tańczącego. Jeśli widzowie również wyobrażają sobie jidama i medytują, postrzegając taniec jako wyraz jego aktywności, otrzymają błogosławieństwo mądrości równe temu, które otrzymaliby bezpośrednio od jidama. Oglądanie tańca staje się w ten sposób w umysłach widzów zalążkiem wyzwolenia, oczyszcza ich splamienia, przeszkody związane z ciałem, daje dłuższe życie i lepsze zdrowie. Pożytkiem ostatecznym z praktyki wadżra tańca jest to, że jeśli utrzymywaliśmy dumę bóstwa wykonując wiele wadżra tańców w swoim życiu, wówczas po śmierci, w jednej chwili przyjmiemy formę jidama w sambhogakaji. 

W tantrze Hewadżry czytamy, że wadżra taniec usuwa zewnętrzne i wewnętrzne przeszkody zarówno tańczących, jak i widzów. Tancerz jest w stanie wpływać na otaczający go świat, gdyż cokolwiek się w świecie przejawia, nosi „pieczęć jidama”. Mówi się również, że wadżra taniec pozwala łatwo osiągnąć rezultat powtarzania mantr danego jidama.

Opracowanie: Paweł Włodarczyk

III Tenga Rinpocze "Samaja znaczy zobowiązania"

III Tenga Rinpocze

Istnieje wiele rodzajów zobowiązań. Światowe zobowiązania sprawiają, że możemy się poczuć pewniej i szczęśliwiej w tym życiu. Ale istnieją również dharmiczne zobowiązania, które odnoszą się także do przyszłych żywotów. Dzięki nim zbliżamy się coraz bardziej do poznania ostatecznej prawdy. Te dwa rodzaje zobowiązań - światowe i dharmiczne - są bardzo istotne. 

Przykładem światowego zobowiązania jest relacja istniejąca między rodzicami i dziećmi. Aby mogły się rozwijać, dzieci potrzebują rodziców, do momentu kiedy staną się dorosłe. Kiedy zaś rodzice zestarzeją się, wtedy dzieci będą się nimi opiekować. Będą odwiedzać swoich rodziców w weekendy, przywozić im świeżo upieczone ciasto, będą się nimi interesować i pomagać im, jak tylko będą umiały. 

Innym przykładem światowego zobowiązania jest przysięga, jaką składa lekarz. Przyrzeka on pomagać każdemu pacjentowi, rozwijać miłość i współczucie wobec wszystkich ludzi cierpiących na rozmaite choroby. Podobnie nauczyciel w szkole postanawia, że będzie robił wszystko co w jego mocy, aby jego uczniowie rozwijali się, aby wzrastała w nich mądrość. Wiemy, że tylko tacy nauczyciele cieszą się szacunkiem uczniów. Uczniowie muszą mieć pewność, że nauczycielowi na nich zależy. Rzetelność w tym przypadku dotyczy również lekarza, który powinien wkładać serce i stosować całą swoją wiedzę, aby skutecznie leczyć chorych. Tylko wtedy zasłuży sobie na ich uznanie i będzie się cieszyć dobrą renomą. Tylko wtedy będzie o nim można powiedzieć: on jest dobrym lekarzem. Lekarz powinien być jak Sangje Menla, który niesie pomoc wszystkim potrzebującym istotom. 

Innym równie ważnym zobowiązaniem jest przysięga małżeńska. Małżonkowie ślubują sobie wierność i to, że będą się kochać i wzajemnie sobie pomagać. Podobnym zobowiązaniem światowym jest dobre i rzetelne wykonywanie swojej pracy. W zasadzie każdy rodzaj naszej codziennej aktywności wiąże się ze zobowiązaniem. Te światowe zobowiązania sprawiają, że kontakty międzyludzkie stają się zdrowe i pełne.

Pierwszym i najważniejszym zobowiązaniem dharmicznym jest Schronienie w Trzech Klejnotach - w Buddzie, Dharmie i Sandze. Po tym, jak przyjęliśmy Schronienie, dobrze jest praktykować dharmę, jeśli ma się czas. Jeśli nie, to powinno się przynajmniej odnawiać to zobowiązanie i utrzymywać je w umyśle.

Innym rodzajem zobowiązań dharmicznych są ślubowania, których w buddyzmie jest bardzo wiele. Czasami odczuwamy potrzebę przyjęcia jakiegoś ślubowania, idziemy wówczas do lamy i prosimy, by nam go udzielił. On oczywiście to robi. Jednak najważniejsze jest późniejsze utrzymywanie tego ślubowania. Kiedy zrywa się taki rodzaj zobowiązania, to nie jest to dobre.

Na szczególną uwagę zasługuje jedno z najważniejszych zobowiązań dharmicznych, jakim jest ślubowanie związane z inicjacją (damtsig). Jeśli lama mówi przed inicjacją, że przyjęcie jej łączy się z damtsigiem - zobowiązaniem się do wykonywania określonej medytacji czy recytacji mantry - to najpierw powinniśmy się zastanowić czy jesteśmy w stanie dotrzymać tego zobowiązania. Jeśli odpowiemy sobie w duchu negatywnie, to po prostu lepiej tej inicjacji nie przyjmować. Często jest tak, że przed inicjacją lama nic nie mówi o damtsigu. Wtedy możemy mieć pewność, że jest to inicjacja przynosząca po prostu błogosławieństwo dla ciała, mowy i umysłu. Jednak jeśli przyjęliśmy jakąś inicjację z określonym damtsigiem, to powinniśmy go utrzymywać.

Innym równie ważnym zobowiązaniem dharmicznym jest związek istniejący pomiędzy lamą i jego uczniami. Lama zobowiązuje się kochać wszystkich swych uczniów bez wyjątku, pomagać im, udzielać im błogosławieństwa w tym i w przyszłych żywotach. Lama zobowiązuje się też być dla uczniów przykładem, własnym życiem pokazywać im dharmę. Lama ślubuje ukazywać uczniom wszystkie swe właściwości. W przeciwnym razie zwiększałoby się pomieszanie uczniów. Uczniowie zaś zobowiązują się obserwować lamę i rozwijać w sobie jego dobre właściwości. To jest bardzo ważne zobowiązanie istniejące między lamą a uczniami.

Podczas inicjacji wszyscy praktykujący stają się duchowym rodzeństwem: wadżra-braćmi i wadżra-siostrami. Jest to równie ważny rodzaj zobowiązania. Zdarza się bowiem tak, że powodowani zaciemnieniami umysłu (klesia) nie jesteśmy zbyt dobrzy i wyrozumiali dla naszych bliskich lub dalszych duchowych braci i sióstr. W takiej sytuacji powinniśmy na chwilę zatrzymać się i przypomnieć sobie, jak dobre i prawdziwe są w rzeczywistości te nasze związki. Powinniśmy wyciszyć nasz umysł.

Istnieje jeszcze jedno bardzo ważne zobowiązanie, związane z tym, że jesteśmy buddystami czyli uczniami Buddy. Powinniśmy wykorzystywać godnie i pożytecznie każdą codzienną aktywność. Powinniśmy rozwijać miłość i współczucie do wszystkich istot, modlić się za nie, a także rozwijać oddanie dla lamy i modlić się o jego długie życie. 

Relacje z innymi ludźmi są bardzo ważne. Powinny być naprawdę dobrej jakości. Czasami ktoś przychodzi do mnie i mówi mi, że jest bardzo samotny, że nikt go nie kocha i że w ogóle nie ma przyjaciół. Wtedy odpowiadam mu, że to jest jak z lustrem, w którym się przeglądamy. Jeśli nasza twarz krzywi się w grymasie złości i zniecierpliwienia, to w lustrze zobaczymy dokładnie takie samo odbicie. Spojrzy na nas identycznie wykrzywiona twarz. I nie będzie to przyjemne doświadczenie. Jeśli jednak uśmiechniemy się, to i twarz w lustrze uśmiechnie się do nas. Z ludźmi jest tak samo. Powinniśmy dawać im radość, uśmiech, powinniśmy być wobec nich uprzejmi, a w zamian dostaniemy z nawiązką to samo. To bardzo ważne, pamiętajmy o tym.

Szamar Rinpocze "Cztery sposoby na sprawdzenie Mistrza Buddyjskiego"

Szamar Rinpocze

Wielu uczniów w Buddyjskim Centrum 'Bodhi Path' pytało mnie jak znaleźć dobrego nauczyciela medytacji. Jako że jest to ważne pytanie, które ciekawi wielu ludzi, przedstawię krótkie wyjaśnienie.

Dobrzy nauczyciele medytacji są zazwyczaj ludźmi którzy żyją bardzo prosto. "Żyć prosto" oznacza, że ktoś wyrzekł się wszystkiego i żyje wolny od takich rzeczy, które są ciężarem w życiu wielu ludzi. On lub ona chętnie przebywa w cichych, odizolowanych miejscach takich jak jaskinia lub mała chatka w górze. W większości wielcy medytujący nie są ludźmi znanymi jako wysocy rangą nauczyciele duchowi. Spędzili wiele lat życia na odosobnieniach, a nawet gdy nie byli na odosobnieniu, całkowicie poświęcali się swojej dziennej praktyce medytacyjnej. Nawet odkrycie gdzie takiej osoby szukać może być trudne. Możesz zacząć poszukiwania od zadawania pytań Buddystom którzy znają takich ludzi, a później sprawdzić w jaki sposób oni żyją. Jeżeli ktoś nie ma prawdziwego urzeczywistnienia medytacyjnego, nie będzie mógł długo żyć w warunkach wyrzeczenia.

Nauczyciele którzy regularnie podróżują mogą nie być najlepszymi nauczycielami medytacji. Chociaż nie można generalizować, to umysł kogoś kto regularnie podróżuje jest często zajęty wieloma sprawami. Dzieje się tak z powodu tego, co ktoś widzi i czego doświadcza w życiu codziennym, nawet rzeczy tak zwyczajnych jak supermarket czy hala targowa. Dodawszy do tego bardziej wyjątkowe doświadczenia jak zapraszanie przez wiernych na różne okazje, nie trudno jest zrozumieć, że taki umysł może być rozproszony. Nie sprawdza się to w 100% przypadków, ale w większości tak jest. Osoba z rozproszonym umysłem nie będzie dobrym nauczycielem medytacji. Dlatego szukanie kogoś, kto mieszka w odosobnieniu i poświęcił się medytacji już wprowadza cię na właściwą drogę do odnalezienia właściwego nauczyciela. Dokładniej objaśnią to poniższe wskazówki.

Gdy będziesz 'egzaminował' nauczyciela, zobaczysz, że są cztery grupy nauczycieli. Cztery rodzaje nauczycieli można sklasyfikować względem dwóch rzeczy: Ich wykształcenie w rozumieniu Dharmy, i ich biegłość we właściwych, istotnych instrukcjach. Istotne instrukcje są kluczem do otwarcia serca nauk. Każda praktyka posiada klucz który nie jest otwarcie wyjaśniany, a który jest przechowywany przez tych kilku praktykujących którym został on objaśniony w długiej linii najbardziej doświadczonych medytujących. Niektórzy nauczyciele są uczonymi, którzy nie mają esencjonalnych instrukcji. Są też tacy, którzy je mają, ale nie mają naukowego wykształcenia. Są także tacy nauczyciele, którzy są dzierżawcami kluczowych wyjaśnień a także uczonymi. Czwartym typem nauczyciela jest ten który nie ma ani jednego ani drugiego. Spośród tych czterech, tylko tej ostatniej grupy należy bezwzględnie unikać.

Oczywiście, każdy z tych typów nauczycieli może przynieść Ci pożytek w określony sposób. Jeżeli tylko podążasz za Dharmą, która jest wyjaśniana w naukowy sposób – to dobrze. Jeżeli podążasz za esencjonalnymi naukami bez naukowych wyjaśnień – to bardzo dobrze. Jeśli podążasz i za jednym i za drugim; to wyjątkowo dobrze. Prawdopodobnie nie trzeba mówić, że to nic dobrego, gdy nie podąża się ani za naukową dharmą, ani za ustnymi wyjaśnieniami. Tak czy owak – żeby osiągnąć swój cel, potrzebujesz klucza.

Dla słuchaczy ogólnych, potrzebujących najbardziej podstawowych instrukcji, nauczyciel który jest wykształcony „akademicko” jest bardzo dobry. Dla bardzo zaawansowanych praktykujących zaangażowanych w intensywną praktykę, nauczyciel który posiada esencjonalne nauki jest doskonały. Wreszcie, ktoś kto posiada ustne wyjaśnienia i wiedzę naukową idealnie nadaje się do nauczania studentów bez względu na poziom na jakim się znajdują. Czwarty rodzaj nauczyciela, ten który nie ma ani jednego ani drugiego, dla nikogo nie jest odpowiedni. Niestety, jak na ironie jest to też jednocześnie nauczyciel za którym wielu stara się podążać.

Możesz zastanawiać się, jak można ocenić kogoś, czy rzeczywiście posiada wiedzę, lub jest wielkim medytującym dzierżącym esencjonalne wyjaśnienia. Możesz zacząć od sprawdzenia przeszłości tej osoby – sprawdź jego kwalifikację. Wybadaj wśród społeczności w której ta osoba była nauczana lub w której naucza żeby upewnić się czy ma za sobą trening i kwalifikację o których zaświadcza. Rzetelne sprawdzenie przeszłości nauczyciela jest najlepszą metodą sprawdzenia, czy mają kwalifikację czy nie.

Niestety, niemożliwe jest sprawdzenie czy ktoś jest wielkim medytującym, więc znalezienie nauczyciela medytacji to trochę inna sprawa. Możesz poszukać informacji czy dana osoba spędziła wiele lat na odosobnieniu czy nie, czy on lub ona żyje w sposób który ucieleśnia zasady wyrzeczenia. Jedna rzecz jest pewna. Jeżeli ktoś twierdzi, że jest wielkim nauczycielem medytacji, lub że jest oświecony, taka osoba w ogóle nie jest wiarygodna. Ktokolwiek bezustannie podkreśla swoją wielkość, stara się mocno kontrolować swoich uczniów twierdząc, że taka jest natura samaya(ślubowanie), kto próbuje powiedzieć Ci, że jeżeli nie będziesz spełniał rozkazów to pójdziesz do piekła, kto jawnie stara się zebrać pieniądze, nie powinno się mieć do takiej osoby zaufania. Żeby nauczyć się perfekcyjnie Dharmy od właściwego nauczyciela, musisz porzucić swoje zwyczajowe koncepcje i nauczyć się patrzeć nowymi oczami. Nie możesz szukać mistrza medytacji w taki sam sposób jak szukasz czegoś w rodzaju dobrej marki pasty do zębów. Podążanie za najlepszą kampanią reklamową nie zaprowadzi Cię do właściwego nauczyciela. Jeżeli osądzasz ze względu na takie rzeczy jak status, bogactwo lub liczba wyznawców, nie znajdziesz właściwego nauczyciela medytacji.

Tak jak dobry nauczyciel medytacji, tak ktoś kto chce zostać dobrym medytującym musi odrzucić przywiązanie do światowego życia. Medytujący powinien żyć prosto, bez wielu zobowiązań i bez ambicji. Ażeby się skupić, będziesz musiał zdobyć wyrzeczenie.

Pieśń Marpy o wielkości ścieżki sekretnej mantry

Ja, Marpa Tłumacz
Znam króla tantr - Hewadżre. 
Posiadam ustne nauki od mahapandity Naropy. 
Jeśli nie pozostaję w samotności, to sobie szkodzę. 

Znam króla tantr - Catuhpithę. 
Mam ustne pouczenia o wyrzucaniu i przenoszeniu świadomości. 
Jeśli umrę w zwyczajny sposób, 
Zaszkodzę sobie.

Wiem, jak stan dhjany zmieszać ze snem. 
Mam ustne pouczenia o świetlistości snów. 
Jeśli śpię w zwykły sposób, 
Szkodzę sobie. 

Znam candali, królewski sposób powściągnięcia umysłu. 
Mam ustne pouczenia, które przenikają do jądra umysłu. 
Jeśli nie praktykuję ich znaczenia,
Szkodzę sobie. 

Znam siedemdziesiąt właściwości prany.
Mam ustne nauki o wykorzystaniu choroby. 
Jeśli wzywam lekarza, 
Szkodzę sobie.

Wiem, że moje ciało jest mandalą Zwycięzców. 
Jeśli nie rozwijam nadi, prany i bindu, 
Przez używanie mięsa i alkoholu, 
Szkodzę sobie.

Aby sprowadzić inna osobę na ścieżkę, 
Mam ustne pouczenia karmamudry. 
Jeśli nie będę korzystał z mudry,
Szkodzę sobie.

"Sutra Serca"

Sutry Pradżniaparamity należą do najstarszych sutr mahajany i stanowią podstawę buddyjskiej filozofii mahajany. Istnieje wiele sutr pradźniaparamity, różniących się długością tekstu. Najbardziej popularne sutry Pradźniaparamity to:

Sutra Wadżra Ostrza i tzw. „Sutra Serca”. Ogólnie Sutry Pradżniaparamity przedstawiają doskonałość pierwotnej mądrości jako urzeczywistnienie lub bezpośrednie doświadczenie pustości zjawisk skt. siunjata. Pustości, która nie jest zaprzeczeniem istnienia zjawisk, ale cechą zjawisk. Siunjata oznacza, że zjawiska nie istnieją niezależnie, ale pojawiają się współzależnie od siebie jako rezultat splotu pewnych przyczyn i warunków. 

Pełna nazwa „Sutry Serca” brzmi : 

• W sanskrycie: Bhagawati pradźniaparamita hridaja sutra
• Po tybetańsku: Ciom den de ma szie rab kji pha ryl tu cin pej njing po'i do

Zawsze przy tłumaczeniu tego rodzaju nauk Tybetańczycy podają najpierw oryginalny tytuł sanskrycki, by przypomnieć o pochodzeniu tych nauk, przypomnieć ich źródło. Ponadto chodzi tu też o to, że nauki te są przetłumaczone z sanskrytu, że dzięki pracy tłumaczy nie mielibyśmy możliwości studiowania tego tekstu.

Bhaga (tyb. Ciom) – oznacza zwyciężczyni, ktoś, kto odniósł zwycięstwo. Chodzi tu o zwycięstwo nad czterema „demonami”, czterema Marami:

1. Klesia mara - mara przeszkadzających emocji jak np. gniew, pycha, zazdrość, nienawiść, głupota.

2. Dewaputra mara - Mara syn bogów. Syn bogów, bo emocje są jak bogowie, którzy wszystkim rządzą. Bogowie rządzą światem, podobnie emocje rządzą wszystkim tym, co robimy. Syn bogów - są to negatywne czyny, które wypływają z tych emocji. Dewaputra mara oznacza "demona" negatywnych czynów.

3. Skandha mara – Skoro popełniamy negatywne czyny, gromadzimy karmę i odradzamy się w samsarze mając pięć skandh. Dlatego trzeci "demon" nazywa się skandha mara - demon skandh. Przywiązanie do poczucia realności skandh jest podstawą tego, że krążymy w samsarze.

4. Mrtju Mara – mara śmierci. Skoro już odrodziliśmy się mając skandhy podlegamy śmierci. Dlatego czwarty "demon" nazywa się mrtju mara - demon śmierci.

Wati (tyb. Dendema Den - obdarzony wszystkimi właściwościami/Przebudzonymi/, dema – poza uwarunkowaną egzystencją, oznacza obdarzony i będący poza.

Pradżnia (tyb. Szierab) sanskryckie Dżnia - znaczy wiedzieć, rozumieć, Pra -wyższa, wychodzące poza. Zrozumienie, które wykracza poza. Tybetańskie Szierab ma podobne znaczenie. Szie - wiedzieć, rozumieć. Rab - to coś najwyższego. Czyli Najwyższe Zrozumienie. Rozumienie istoty czegoś.

Paramita(tyb. Pharyltucinpej, pharyl: drugi brzeg, inna strona, cinpa: wyszedł) Para- wykraczający poza (samsare), mita - wykraczający na drugi brzeg.

Hridaja(tyb. Njingpo) esencja czegoś, sama istota, serce.

Po polsku całość to: 

„Esencja Wykraczającej Poza Najwyższej Mądrości, Która Jest Zwycięska”

„Sutra Serca” jest jednym z najbardziej znanych na świecie tekstów buddyjskich, który w krajach buddyzmu mahajany cieszy się popularnością od ponad półtora tysiąca lat. „Sutra Serca” uważana jest za esencję wszystkich nauk mahajany oraz drugiego obrotu Kołem Dharmy. Buddha Siakjamuni powiedział, że kto zrozumie tę sutrę, zrozumie wszystkie nauki. 

„Sutra Serca” jest recytowana przy wielu okazjach, również dla usunięcia przeszkód zarówno życiowych(np. choroby, negatywne wpływy itp.) jak i związanych z praktyką dharmy np. oczyszczenia złamanych ślubowań itp. Uważa się, że energia, błogosławieństwo i mądrość, które uwalnia recytowanie tej sutry w połączeniu ze zogniskowaną uważnością przynoszą pożytek wszystkim istotom. Skuteczność recytacji modlitw, sutr itp. zależy tyleż od nich samych, ile od koncentracji praktykującego i jego intencji. „Sutra Serca” jest ulubioną sutrą wielu ludzi. Śpiewa się ją i studiuje we wszystkich niemal klasztorach i ośrodkach dharmy na całym świecie. W klasztorach tybetańskich, kiedy ktoś np. choruje, mnisi czasem śpiewają „sutrę serca” przez cały dzień. Tybetańska edycja „Sutry Serca” zawiera dodatkowe wersy, które recytuje się na zakończenie sutry w celu usunięcia przeszkód. Kiedy recytujemy fragment „...Obym je zniszczył!, Obym je uspokoił!, Obym je w pełni uspokoił!”, zwykle stosuje się szczególną mudrę, która symbolizuje oddalenie przeszkód. 

Medytacja Sutry Serca

Istnieje wiele sposobów wykonywania medytacji Sutry Serca np.:

Mając inicjację Pradżniaparamity można wyobrażać siebie w formie Pradżniaparamity. Pradżniaparamita w prawej zewnętrznej ręce trzyma pięcioramienną wadżrę, w lewej zewnętrznej tekst dharmy. Dwie wewnętrzne ręce złożone są w geście medytacji skt. dhjani mudra. W centrum serca na dysku księżyca stoi żółta sylaba A.

Recytując sutrę możemy wyobrażać sobie, że jesteśmy złotą formą Pradżniaparamity i światło promieniuje z nasiennej sylaby i mantry, dosięga wszystkie istoty i sprawia, że urzeczywistniają one pierwotną mądrość. Można też powtarzać samą mantrę i zastosować wizualizację zwaną tyb. trodu "wysyłania i gromadzenia".

Rdzenny tekst sutry serca

Pokłon Zwyciężczyni - esencji Najwyższego Zrozumienia!

Tak słyszałem. Razu pewnego Zwycięski przebywał w królewskich włościach (Radżagriha) na szczycie Góry Sępów w otoczeniu wielkiej sanghi mnichów i wielkiej sanghi Bodhisattwów. Zwycięski wszedł wówczas w samadhi, które analizuje wszystkie dharmy, zwane "dogłębny blask". W tym czasie Bodhisattwa-Mahasattwa, szlachetny, pełen mocy Awalokiteśwara, praktykując dogłębne Najwyższe Zrozumienie, postrzegał pięć skandh jako puste w swej naturze.

Wtedy, dzięki inspiracji Buddhy, czcigodny Siariputra przemówił do Bodhisattwy-Mahasattwy, szlachetnego, pełnego mocy Awalokiteśwary. "W jaki sposób mają się uczyć te szlachetne kobiety i ci szlachetni mężczyźni, którzy chcą postępować zgodnie z dogłębną praktyką Najwyższego Zrozumienia?" - odezwał się w te słowa.

Bodhisattwa-Mahasattwa, szlachetny, pełen mocy Awalokiteśwara odparł: - "Siariputro, te szlachetne kobiety i ci szlachetni mężczyźni, którzy chcą postępować zgodnie z dogłębną praktyką Najwyższego Zrozumienia, powinni postrzegać w taki oto sposób: Pięć skandh, widziane w czysty sposób, jest puste w swej naturze.

Forma jest pustością; pustość jest formą; forma nie jest różna od pustości. Pustość nie jest różna od formy.

W ten sam sposób odczuwanie, postrzeganie, mentalne reakcje i świadomość są także puste. Dlatego, Siariputro, wszystkie zjawiska są pustością, nie mają cech, nie powstają i nie znikają, nie są splamione i nie są wolne od splamień, nie pomniejszają się i nie powiększają.

Dlatego Siariputro w pustości nie ma formy, nie ma odczuwania, nie ma postrzegania, nie ma mentalnych reakcji, nie ma świadomości; nie ma oka, ucha, nosa, języka, ciała ani umysłu. Nie ma formy, dźwięku, zapachu, smaku, dotyku ani zjawisk mentalnych. Nie ma zdolności, od widzenia począwszy aż po bycie świadomym zjawisk mentalnych. Nie ma [ogniw] od niewiedzy i ustania niewiedzy aż po starość i śmierć i ustanie starości i śmierci.

W ten sam sposób nie ma cierpienia ani przyczyny cierpienia, ani zakończenia cierpienia, ani ścieżki.

Nie ma pierwotnej mądrości, nie ma osiągania ani nieosiągania. Dlatego, Siariputro, ponieważ dla Bodhisattwów nie ma osiągania, przebywają oni w Doskonałości Najwyższego Zrozumienia; ponieważ nie ma zaciemnień umysłu, są oni wolni od lęku, wyszli poza fałsz i przekroczyli więzy cierpienia. Wszyscy Buddhowie przebywający w trzech czasach dzięki temu Najwyższemu Zrozumieniu osiągają swe nieprzewyższalne, całkowicie doskonałe przebudzenie pełnego stanu Buddhy.

Dlatego mantra Doskonałości Najwyższego Zrozumienia, mantra wielkiego wglądu, nieprzewyższalna mantra, niezrównana mantra, mantra uśmierzająca wszelkie cierpienie, powinna być znana jako prawda, gdyż nie ma w niej fałszu.

Mantra Doskonałości Najwyższego Zrozumienia brzmi:

TEJATHA OM GATE GATE PARA GATE PARA SAM GATE BODHI SOHA

Siariputro, w ten właśnie sposób Bodhisattwa-Mahasattwa powinien uczyć się dogłębnej Doskonałości Najwyższego Zrozumienia".

Po czym Zwycięski wyszedł ze swego samadhi i pochwalił Bodhisattwę-Mahasattwę, szlachetnego, pełnego mocy Awalokiteśwarę, mówiąc: "Dobrze, dobrze! Tak właśnie jest, szlachetny synu! Tak właśnie jest! Właśnie tak, jak to wyjaśniłeś: dogłębna Doskonałość Najwyższego Zrozumienia powinna być praktykowana właśnie tak. Wszyscy Tathagatowie cieszą się z tego."

Po tym, gdy Zwycięski to powiedział, czcigodny Siariputra i Bodhisattwa-Mahasattwa, szlachetny, pełen mocy Awalokiteśwara wraz z całym zgromadzeniem, a także cały świat bogów, ludzi, asurów i gandharwów cieszył się i wychwalał słowa Zwycięskiego.

To kończy tę sutrę mahajany, zwaną "Zwyciężczyni - esencja Najwyższego Zrozumienia".

***

Modlitwa siedmiu gałęzi

Siedmioczęściowa modlitwa* uważana jest za króla modlitw mahajany, jest ona niezwykle efektywnym narzędziem pozwalającym pomnożyć dwa nagromadzenia, oczyścić zaciemnienia umysłu itd. Siedmioczęściowa modlitwa była praktyką powszechnie stosowaną przez lamów linii Kagju, np. przez Gampopę. Sam Śantidewa podkreślał korzyści i konieczność wykonywania siedmioczęściowej modlitwy. Tybetańscy lamowie, często podkreślają znaczenie „siedmiu gałęzi” jako podstawę codziennej praktyki.

Tradycyjne komentarze do tej modlitwy mówią np.:

„Jeśli, kierując się przebudzonym nastawieniem, zwyczajnie ofiarowujesz siedmioczęściową modlitwę, wszystkie twoje splamienia będą usunięte, a nagromadzenie dobrych wrażeń stanie się bezgraniczne jak niebo"

W wielu sutrach i tantrach uważa się, że nie ma lepszego sposobu na pomnożenie dwóch nagromadzeń niż siedmioczęściowa modlitwa. Modlitwa ta jest tak ułożona, że każda kolejna jej część przynosi więcej dobrych wrażeń niż poprzednia.

Siedmioczęściowa modlitwa obejmuje: (1) pokłony, (2) składanie ofiar, (3) wyznanie popełnionych negatywności, (4) radowanie się z zasługi innych, (5) prośbę o nauczanie dharmy, (6) prośbę, aby buddowie nie odchodzili [do pasywnej Nirwany], (7) dedykacja zasługi. 

Ogólnie poszczególne części oczyszczają różne splamienia umysłu:

• Pokłon - antidotum przeciw pysze

• Składanie ofiar - antidotum przeciw pragnieniu

• Wyznanie negatywnych czynów - antidotum przeciw gniewowi

• Rozradowanie - antidotum przeciw zazdrości

• Prośba o nauczanie dharmy - antidotum przeciw niewiedzy

• Prośba o pozostanie - antidotum przeciw lgnięciu do realności zjawisk

• Dedykacja zasługi - antidotum przeciw niepewności

Siedmioczęściowa modlitwa jest fantastyczna jako codzienna praktyka. Sama w sobie jest ona kompletną praktyką dharmy. Ale ze względu na swoją efektywność i błogosławieństwo, dołączona jest do wielu praktyk jak np. nyndro IX Karmapy, guru joga Milarepy itd. Istnieje wiele różnych tekstów siedmioczęściowej modlitwy. Siedmioczęściowa modlitwa może być praktykowana na różnych poziomach: zewnętrznym, wewnętrzny, sekretnym, takości. Można to robić w bardzo formalny sposób, recytując wybrany tekst siedmiu gałęzi lub też możemy praktykować bez tekstu, posługując się własnymi słowami lub też bez słów a z samym odczuwaniem. To nie musi trwać bardzo długo. Możemy ją zrobić w ciągu jednej minuty, lub np. w ciągu pół godziny. To zależy od naszych upodobań, chęci, możliwości. Nawet, jeśli nie praktykujemy jakiejkolwiek innej formalnej medytacji, to ona sama w sobie jest znaczącą praktyką. 

Siedmioczęściowa modlitwa I Karmapy, Dysum Khjenpa.

Jest wiele różnych tekstów siedmioczęściowej modlitwy. Ten jest szczególny. Powstał on spontanicznie w umyśle I Karmapy, kiedy po raz pierwszy zobaczył swojego guru Gampopę.

Ostatnie wersy tej modlitwy, która pochodzi z umysłu I Karmapy, nie są klasyczną częścią "siedmiu gałęzi". Tradycyjnie siedmioczęściowa modlitwa kończy się ofiarowaniem dobrych wrażeń. Natomiast tutaj znajdziemy wersy, które są bezpośrednio powiązane z praktyką wadżrajany, z praktyką guru jogi.

(1)Kłaniam się przed prawdziwym pełnym chwały lamą w Akaniszta, pałacu dharmadhatu.

(2)Ty, który jesteś esencją wszystkich Buddów trzech czasów i który całkiem jasno ukazujesz mi, że mój umysł jest dharmakają, ofiarowuję ci ciało, wszystko, co posiadam i stworzone w wyobraźni ofiary. Wychwalam cię nieograniczonym uwielbieniem.

(3) Wyznaję wszelkie popełnione szkodliwe czyny. I od tej chwili postanawiam nie popełniać dalszych.

(4)Cieszę się z wszelkich przynoszących zasługę działań wszystkich istot i dedykuję je przyczynie najwyższego Przebudzenia.

(5) Proszę cię nie odchodź do nirwany, 

(6) Lecz obracaj kołem dharmy niezrównanie najwyższego pojazdu dharmy. Udziel swego błogosławieństwa, abym doskonale urzeczywistnił mądrość i współczucie bez uprzedzeń, oraz doskonałą mądrość mahamudry, tak jak poprzednio urzeczywistnili to Buddowie i Bodhisattwowie

(7) Udziel mi błogosławieństwa, abym to iluzoryczne ciało rozpoznał jako nirmanakaję. Udziel mi błogosławieństwa, abym oddech życia rozpoznał jako sambhogakaję. Udziel mi swojego błogosławieństwa, abym swój umysł rozpoznał jako dharmakaję. Udziel mi błogosławieństwa, aby trzy ciała ukazały się jako nierozdzielne”.

*Siedem gałęzi skt. Saptagana, tyb. jenlak dun, zwykle tłumaczy się jako „siedmioczęściowa modlitwa”, „modlitwa siedmiu gałęzi”, „praktyka siedmiu gałęzi” itp. 

Ato Rinpocze o swojej chrześcijańskiej rodzinie

Ato Rinpocze

(Fragment wykładu) 

P. Czy mogę zadać pytanie osobiste? Czy żona Rinpocze jest buddystką?

O. Nie, ona jest chrześcijanką. Kiedy mieliśmy wziąć ślub zapytała mnie: jeśli wyjdę za ciebie czy muszę zostać buddystką. Odpowiedziałem: nie, nie musisz. Jeżeli jesteś dobrą chrześcijanką mnie to wystarczy, jeśli jesteś złą chrześcijanką dla mnie jest to bezwartościowe. Ale również nie oczekuj, że ja zostanę chrześcijaninem. Chińczycy przystawiali pistolet do głowy, mówili: wyrzecz się swoich poglądów i nic nie pomogło. Nie myśl, że jak ożenię się z tobą to zmienię swoje poglądy. Najważniejsze abyś ty dbała o mnie, ja o ciebie, to nie ma nic wspólnego z religia. Religie nigdy nie walczą, to ludzie walczą. Dlatego jeżeli będziemy o siebie dbali i będziemy dzielić ze sobą życie, to religia nas nie podzieli. Jeżeli twoja religia przyniesie tobie rezultaty, to kontynuuj ja. I jak dotąd jest wszystko w porządku, żadnych problemów. Jak długo będziemy żyli, każdy będzie wyznawał swoją religie.

Mam córkę. Mieliśmy wiele problemów: pięć, sześć poronień, kilka operacji, lekarze mówili, że moja żona nigdy nie będzie miała dziecka. Pojechaliśmy do XVI Karmapy, który powiedział: czemu nie zrobicie praktyki Zielonej Tary? Odpowiedziałem: oczywiście, zrobię. Przedyskutowałem to z moją żoną. Zgodziła się. Poprosiliśmy pewnego artystę aby namalował dla nas tanke Zielonej Tary i... urodziła nam się córka. Moja żona radzi mi nieraz abym nauczał swoją córkę buddyzmu, a ja mówię nie, jeśli poprosi mnie o to to wyjaśnię jej pewne rzeczy, jeśli mnie nie poprosi wówczas tego nie zrobię. To kwestia własnego wyboru. U siebie w domu mam pokój do medytacji i kiedykolwiek idę medytować świadomie nie zamykam drzwi, w dowolnej chwili może tam wejść moja żona, córka, dwa psy nigdy się od nich nie oddzielam, mogą tam zawsze przyjść i w tym uczestniczyć. Wracając do pytania: ona szanuje moja religie, ja szanuje jej religie, dzięki temu nie ma problemów.

Kiedy podziękowano Rinpocze za te nauki w tak katolickim kraju, Rinpocze odpowiedział, że to nie jest jego zasługa lecz jego nauczycieli, którzy wciąż powtarzali: nie bądź sekciarski, szanuj wszystkie gałęzie buddyzmu, a także wszystkie inne religie, wpajali to tak, że będę pamiętał o tym i starał się to utrzymywać do końca życia.

Modlitwa do linii przekazu Białej Tary

Biała Tara

Biała Tara zwana „Koło Spełniające Życzenia” skt. Cinta Czakra tyb. Jiszin Khorlo jest jednym z głównych jidamów linii Karma Kagju. Praktyka Białej Tary w naszej tradycji(Karma Kagju) jest wyjątkowa. Należy ona do linii przekazu zwanej „Linią Wizji”, ponieważ wszyscy jej dzierżyciele w krótkim czasie uzyskali wizję Białej Tary oraz różnego rodzaju siddhi. Autorem modlitwy jest Dziamgon Kongtrul Lodro Taje.

Namo guru Arja Taraje!

Taro, Ngałang Drakpo i Serlingpo, Dzioło Atisio, Dromtynpo, Cien Nga i wspaniały Drenpo, Dagpopo, Dysum Khjenpo, Drogyn Recienie i Pomdrakpo, mahasiddho Karma Pakszi - wysłuchajcie mej modlitwy!

Ogjenpo, Randziung Dordże i Jungtynpo, Rolpai Dordże, Khacie Łangpo i Deszin Sziekpo, Rikpai Raldri, Tongła Dyndenie, Pengarlo Dziampal Zangpo i Gjaltsabie Goszri, wspaniały Ciedrak Gjamtso - wysłuchajcie mej modlitwy!

Sangje Nienpo, Mikjo Dordże i Kynciok Jenlak, Łangciuk Dordże, doskonale czysty Ciekji Łangciuk, Karma Ciakme, Dylmopo i Pal Cienpo Ciekji Dyndrubie, Situ Tenpai Njindzie - wysłuchajcie mej modlitwy!

Dydyl Dordże i Pema Njindzie Łangpo, Thekciok Dordże i Kongtrulu Lodro Thaje, Khakhjab Dordże i Pema Łangciok Gjalpo, rdzenny Lamo i Lamowie Linii, Wy wszyscy, którzy urzeczywistniliście stan Wspaniałej Matki, lamowie Kagju, dzierżyciele nauki obdarzającej siłą życiową, dzierżyciele sześciu przekazów - wysłuchajcie mej modlitwy!

Pobłogosławcie mnie, abym osiągnął doskonałość w fazie budowania, powtarzania mantry i fazie spełniającej!

Obym urzeczywistnił wadżra ciało nieśmiertelnej mądrości! Obym urzeczywistnił stan Matki Wszystkich Buddhów, Koła Spełniającego Życzenia!

Obym stał się nieoddzielny od spontanicznego urzeczywistnienia podwójnego celu!

• Edytuj

Naropa "Wadżra pieśń, streszczająca Sześć Dharm"

indyjski mahasiddha Naropa

(Streszczenie praktyki Sześciu dharm Naropy)

Skłaniam się do stóp łaskawego pana.
                                                                                                                                                                                            Ty, Marpa Lotsawa z Tybetu,
Z wolnym i pięknym ciałem
I z zasmuconym tego lata umysłem, słuchaj tych słów.
Metodą uspokajania umysłu, jest pewność poglądu.
Metodą uspokajania ciała jest siła medytacji
Na zewnątrz jest tylko iluzoryczna forma dewów.
Wewnątrz są to po prostu trzy nadi i cztery czakry.
Poniżej jest uderzenie A, candali.
Powyżej jest forma litery HAM.
Powyżej i poniżej są koła prany.
Praktyka utrzymująca siłę życiową w podobny sposób jak waza.
Pomiędzy literami doświadczenie błogości, pustości i szczęśliwości.
Nazywamy to ustnymi pouczeniami candali.
Lotsawo, czy dokładnie opanowałeś pranę?

Zewnętrzny wygląd jest tylko iluzją.
Wewnętrzne doświadczenie jest niewyrażalne.
Dzień i noc, doświadczenia, są po prostu Nirmanakają.
Nazywamy to ustnymi pouczeniami ciała iluzorycznego.
Lotsawo, czy doświadczyłeś braku przywiązania?

Gdy doświadczasz pomieszania snów,
Wizualizuj w gardle promieniującą światłem sylabę OM.
Wskutek stwarzania nawykowych myśli:
Jeśli śnisz o mężczyźnie, mówi się, że jest on męskim duchem;
Jeśli śnisz o kobiecie, jest ona żeńskim duchem;
Jeśli śnisz o zwierzętach, uważa się je za nagi;
Jeśli twój sen jest pomyślny, jesteś nim wzmocniony;
Jeśli twój sen jest niepomyślny, czujesz się nieszczęśliwy;
Jeśli nie rozumiesz, że duchy powstają z korzenia umysłu,
Nie wyczerpiesz duchów dyskursywnych myśli.
Samowyzwalające dobro i zło jest znaczeniem tej nauki.
Nazywamy to ustnymi pouczeniami snu.
Lotsawo, czy urzeczywistniłeś ich naturę?

W czasie pomiędzy zaśnięciem, a śnieniem
W stanie ułudy, która jest esencją Dharmakaji,
Doświadcza się niewyrażalnej błogości i świetlistości.
Opieczętuj to wtedy świetlistością
A pojawi się głęboki sen świetlistości.
Lotsawo, czy pojąłeś, że umysł jest niezrodzony?

Osiem wejść to otwory sansary.
Jedno wyjście jest ścieżką mahamudry.
Gdy zamkniętych jest osiem wyjść, a jedno jest otwarte,
Łukiem prany, strzałą umysłu
Wyrzucana jest cięciwą litera HIK
I tak świadomość wystrzeliwuje przez otwór Brahmy.
Nazywamy to ustnymi pouczeniami Wyrzucania Świadomości*
Lotsawo, czy potrafisz we właściwym czasie zatrzymać swoją pranę?

Gdy nadchodzi czas opuszczenia ciała,
Znajdujesz inne ciało jako prawdziwy święty obiekt.
Potem nasienna sylaba jedzie na koniu prany.
Z pomocą kół prany
Opuszczasz swoje ciało jak pusty dom
I wchodzisz do innego ciała, które jest esencją Nirmanakaji.
Nazywamy to pouczeniami Przeniesienia Świadomości**.
Lotsawo, czy twoja prana nadaje się do użytku?

Umysł w czasie śnienia
Powinien być zmieszany z umysłem bardo.
Jego esencja jest Sambhogakaja.
Obydwa aspekty, czysty i nieczysty, dwóch kaji foremnych
Osiąga się, gdy nadchodzi czas bardo.
Istotą stanu bardo jest rozpuszczanie i wyrzucanie świadomości.
Nazywamy to ustnymi pouczeniami bardo.
Lotsawo, czy praktykowałeś bardo?

Konieczne jest studiowanie zewnętrznych i wewnętrznych nauk.
Zrozumienie ich umożliwi ci pokonanie dwóch skrajności.
Gdy odcięciu ulega niepewność co do istnienia i nieistnienia.
To jest tą jedną ścieżką, z której nie zbłądzisz.
Jak mógłby istnieć na niej smutek?
***
* Wyrzucanie świadomości skt. samkranti joga tyb. phoła
** Przeniesienie świadomości tyb. Drong-dżung, metoda polegająca na przeniesieniu swojej świadomości do innego ciała (tzw. nowej siedziby)

Radość i aktywne współczucie

Biała Tara

Tara budzi w nas energię nieustraszoności i przebudzonych aktywności. Istnieje wiele aspektów Tary, z których każdy posiada szczególne właściwości. Biała Tara zwana „Koło Spełniające Życzenia” tyb. Jiszin Khorlo skt. Cinta Czakra jest jest jednym z głównych jidamów szkoły Karma Kagju. Jeśli zwrócimy się ku Białej Tarze, odkryjemy, że nasza siła życiowa lub witalność, nasza zasługa, szczęście, dobrobyt i nasze zrozumienie wzrastają. Praktyka Białej Tary sprawia, że czujemy się spokojniejsi i zrelaksowani, a także jest dobrym antidotum na stresujące życie, którego większość z nas doświadcza. Medytacja Białej Tary jest doskonałą formą praktyki dharmy dla świeckich praktykujących. Jest łatwa do zrozumienia, a zarazem zapewnia kompletną ścieżkę do stanu Buddy. Ostatecznym celem praktyki Białej Tary jest doskonały stan Buddy.